Yenidoğan bebeklerin bazılarında, doğdukları dünyaya uyum sağlarken bazı problemler olabilir ama bunların çoğu önemli değildir ve kısa zamanda çözülür.
Sarılık
Yenidoğan bebeklerin yarısından fazlasında gözlerde ve ciltte sararma şeklinde ortaya çıkan sarılık hastalığı görülür.
Yenidoğan bebeklerde görülen sarılıkların çoğu fizyolojik sarılıktır; yani belli bir tehlike sınırını aşmaz ve bir iki haftada kendiliğinden geçer. Sarılık, yenidoğan bebeklerde çok sık görülür ve her sarılık bebekte bir hastalık olduğu anlamına gelmez. Çünkü en basit anlatımıyla sarılık, anne karnındayken plasenta vasıtasıyla gerçekleşen bilirubin maddesinin vücuttan atılmasında, yenidoğan bebeğin ciğerlerinin yetersiz kalışıyla oluşur. Bebeğin minik ciğerlerinin ilk etapta dengeyi tutturamaması gayet olası bir durumdur. Atılamayan bilirubinin fazlası kan ve dokularda birikir; cilt ve göz aklarına sarı bir renk yerleşir.
Karaciğerin henüz tam olarak olgunlaşmamasına bağlı sarılıklar fizyolojik sarılık ya da normal sarılık olarak adlandırılır ve doğumdan sonraki ilk 24 saatin ardından genellikle 2. veya 3. günlerde ortaya çıkar. Yaklaşık bir hafta içinde kalıcı bir etki bırakmadan normale döner. Prematüre bebeklerde ise bu süreçler daha farklı seyreder; belirtilerin daha geç ve şiddetli görülmesi, iyileşme sürecinin uzaması olasıdır.
Tedavi
- Bebeğinizi daha sık besleyerek, biluribinin bağırsaklar yoluyla atılması sağlanır.
- Doktor bebeğinizi biluribin ışığı altına koyar. Fototerapi adı verilen bu tedavi yaygın olarak kullanılır.
- Biluribin seviyesi aşırı yükseldiği zaman sarılığın şiddetini azaltmak için bebeğinize damardan immünoglobülin verilir.
- Bilirubin seviyesini düşürmek için ender olarak kan değişimi yapılır.
Pamukçuk
Annenin hamilelik döneminde aşırı antibiyotik kullanması ve hormon değişiklikleri mantarın üremesine neden olur. Doğumla beraber bebeğin solunum yollarına ve sindirim sistemine geçen cadıda albicans, ilk bir haftada ortaya çıkar. Moniliazis olarak da bilinen pamukçuk hastalığı tedavi edilmezse bebeklerin akciğerlerinde ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Folik asit, B12 ve demir gibi vitamin ve mineral eksiklikleri, bazı gıda alerjileri, bebeğin stres altında olması gibi durumlarda pamukçuk hastalığının nedenleri arasındadır.
Tedavi
Pamukçuk hastalığı kendiliğinden geçen bir hastalık çeşidi değildir ve mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Ağız içinde yer alan pamuğa benzeyen beyaz lezyonlar el ile temizlenmemelidir. Aksi halde ağız içinin mukus tabakası bozulur ve enfeksiyon daha da yayılabilir.
Doktor kontrolü altında pamukçuk için ilaç kullanılır. Bir mantar enfeksiyonu olduğu için antimikotikli damlalar 7-10 gün süreyle bebeğe verilir. Annenin göğsünde de enfeksiyon varsa bebek için kullanılan mantar önleyici ilaçlar göğüs ucuna sürülebilir. Bebeğin kullandığı tüm emzikler, biberonlar mutlaka steril edilmeli ve anne göğüs ucunun temizliğine dikkat etmelidir.
Enfeksiyon
Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemleri enfeksiyonla savaşacak kadar gelişmiş değildir. Bu nedenle herhangi bir enfeksiyona yakalanmaları daha büyük çocuklar ve yetişkinlere göre daha fazladır.
Seyrek görülen ağır bakteriyel enfeksiyonlar, herhangi bir organı, kanı, idrarı ya da omurilik sıvısını ele geçirebilir.
Antibiyotiklerle hızlı bir şekilde tedavi uygulamak gerekebilir ama erken tanı ve tedaviye rağmen yenidoğan enfeksiyonları bebeğin hayatını tehdit edebilir.
Bu nedenle doktorlar, enfeksiyon olasılığı ve şüphesinde hemen antibiyotik tedavisine başlarlar. Test sonuçlarının çoğu enfeksiyon olmadığını gösterse de tedavide geç kalıp bebeği riske atmamak için erken davranmak gereklidir.
Virüslerde yenidoğan bebeklerde enfeksiyona neden olur ama bakteriyel enfeksiyonlara oranla daha az görülürler.
Uçuk, su çiçeği gibi bazı yenidoğan bebek viral enfeksiyonları antiviral ilaçlarla tedavi edilebilir.
Yemeği Öğrenmek
Bebeğinizi ister anne sütüyle, ister biberonla besleyin, doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde beslemek zor olabilir. Bazı bebekler beslenirken ağır davranıp uykuya dalabilirler. Bebeğinizin yeterince beslenemediğini düşünüyorsanız doktorunuza müracaat edin. Bazı bebekler ilk birkaç gün tüple beslenmeye ihtiyaç duyabilir.
Kilo Kaybı
Bebekler doğumdan sonraki ilk bir haftada doğum kilolarının yaklaşık %10’ unu kaybederler. Bebekler şiş ve ödemle doğarlar. Doğumdan sonra çiş ve dışkılama yaptıkları için ödemleri geçer ve şişleri iner, bu da kilo kaybına neden olur.
Daha sonra beslendikçe bu kiloyu fazlasıyla geri alırlar.
Kaynaklar
Sağlıklı Gebelik Rehberi, Mayo Clinik, Eksik Parça Yayınları
https://www.medikalakademi.com.tr/bebeklerde-sarilik-nedenleri-belirtileri-ve-tedavisi/
https://www.anadolusaglik.org/blog/bebeklerde-pamukcuk-nasil-gecer
Önerilen Makaleler
0 Yorum